Trên thị trường, khi đồng USD tăng giá, một số doanh nghiệp xuất khẩu đang được hưởng lợi vì bán hàng cho đối tác nước ngoài. Theo đó doanh nghiệp xuất khẩu nhận về USD, quy đổi sang tiền đồng. Nhưng ngược lại nhóm nhập khẩu và nợ ngoại tệ lớn sẽ chịu ảnh hưởng tiêu cực. Có thể nói, biến động tỷ giá USD và các ngoại tệ khác sẽ tác động đến hoạt động kinh doanh của nhóm doanh nghiệp xuất, nhập khẩu, đồng thời tác động đến cổ phiếu của khối này.
Điển hình là nhóm cổ phiếu ngành thép, do phải nhập khẩu nguyên liệu từ nước ngoài và đồng thời xuất khẩu, nhóm doanh nghiệp sắt thép và nhựa chịu ảnh hưởng trung lập. Trong đó, tỷ giá tăng sẽ khiến nguồn nguyên liệu nhập khẩu đắt đỏ hơn, tác động tới chi phí và lợi nhuận của doanh nghiệp.
CTCK BIDV (BSC) nhận định, Công ty Cổ phần Tập đoàn Hòa Phát (HPG) sẽ chịu tác động tiêu cực khi có tỷ trọng xuất khẩu/tổng sản lượng ở mức 20%. Ngoài ra, 70% nguyên liệu của công ty là nhập khẩu, khiến chi phí đầu vào tăng khi đồng USD mạnh lên.
Tiếp đó, Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoa Sen (HSG) và Công ty Cổ phần Thép Nam Kim (NKG) nhận được dự báo trung lập do tỷ trọng xuất khẩu khá cao.
Năm 2024, HPG thép đặt mục tiêu năm tới mang về doanh thu 140.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 10.000 tỷ đồng, lần lượt tăng 18% và 47% so với thực hiện năm 2023.
Trước đó năm 2023, HPG đạt 120.355 tỷ đồng doanh thu, giảm 16% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế của HPG là 6.800 tỷ đồng, tương ứng hoàn thành 85% kế hoạch năm. Lũy kế 2 tháng đầu năm 2024, tập đoàn sản xuất 1,38 triệu tấn thép thô, tăng 71% so với cùng kỳ năm 2023. Bán hàng các sản phẩm thép HRC, thép xây dựng, thép chất lượng cao, phôi thép đạt 1,15 triệu tấn, tăng 32% so với cùng kỳ.
Đóng cửa phiên giao dịch ngày 5/4 cổ phiếu HPG cán mốc 29.450 đồng/cp; Cổ phiếu NKG 24.450 đồng/cp; Cổ phiếu HSG 22.600 đồng/cp…
Ngoài ra, nhóm ngành nhựa cũng được các chuyên gia lưu ý tác động tỷ giá có thể khiến nhóm này bị bào mòn lợi nhuận. Nhóm cổ phiếu ngành nhựa bao gồm như AAA, APH, NHH, HII, HCD đều giảm giá sâu và đang giao dịch dưới mệnh giá.
Theo Hiệp hội Nhựa Việt Nam, khả năng cung ứng nguyên liệu nhựa trong nước của ngành Nhựa Việt Nam khá hạn chế, chủ yếu nguyên liệu nhựa phải nhập khẩu từ nước ngoài.
Hiện mỗi năm ngành nhựa Việt Nam có nhu cầu khoảng 6-7 triệu tấn nguyên liệu, trong khi nguồn nguyên liệu nhựa sản xuất trong nước chỉ cung cấp được khoảng 900.000 tấn nguyên liệu/năm. Còn theo báo cáo của Công ty Nghiên cứu Ngành và Tư vấn Việt Nam (VIRAC), hiện tại tổng sản lượng nhựa nguyên liệu sản xuất trong nước chỉ đáp ứng được 20% nhu cầu vì thế phần còn thiếu sẽ phải nhập khẩu. Thị trường nhập khẩu chính của Việt Nam là Ả rập Xê Út, Hàn Quốc, Đài Loan… các sản phẩm nhập khẩu chính là PE, PP và PVC.
Việc chủ yếu phải nhập khẩu nguyên liệu nhựa (80% nhu cầu tiêu thụ) khiến ngành nhựa Việt Nam khá nhạy cảm với biến động giá nguyên liệu nhựa trên thế giới và khu vực, cùng với đó việc thanh toán chủ yếu bằng đồng USD khiến việc tỷ giá USD/VND biến động cũng tác động không nhỏ tới chi phí đầu vào của các công ty nhựa.
Ngoài ra việc nhập khẩu từ các thị trường khác, mặc dù phần lớn các giao dịch xuất nhập khẩu hiện nay được thanh toán bằng USD, tuy nhiên khi USD tăng giá thì các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực: bông, nhựa, thức ăn chăn nuôi, dược phẩm và hoá chất, thép, xăng dầu… có thể bị tăng giá vốn trong trường hợp tỷ giá USD/VND tăng, dẫn tới lợi nhuận gộp giảm. Do vậy nhà đầu tư cần lưu ý khi mua cổ phiếu của nhóm này.
Các doanh nghiệp có tỷ trọng vay nợ USD cao trên tổng tài sản như thép, xăng dầu…, cũng được lưu ý có thể chịu lỗ tỷ giá, khi giá vốn nợ tăng làm tăng chi phí tài chính và làm lợi nhuận sau thuế giảm. Những doanh nghiệp có chi phí đầu tư tài sản cố định cao như điện than, năng lượng tái tạo, sản xuất thép; hoặc lĩnh vực vận tải như vận tải dầu khí, vận tải hàng không và đang được tài trợ vốn quốc tế thông qua vay nợ bằng USD… theo đó sẽ là những doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, biên lợi nhuận giảm trước biến động bất thường của đồng USD.
Nguyễn Hoàng
