Đây là điểm nhấn quan trọng trong Nghị quyết 201 vừa được ban hành, với mục tiêu tháo gỡ các rào cản thủ tục và thúc đẩy tiến độ phát triển nhà ở xã hội trên cả nước. Theo đó, UBND cấp tỉnh, Bộ Quốc phòng và Bộ Công an có quyền lựa chọn và giao chủ đầu tư thực hiện dự án khi đã thống nhất vị trí khu đất, thay vì phải trải qua các bước chấp thuận chủ trương đầu tư và đấu thầu chọn nhà đầu tư như trước.
Việc giao thẳng chủ đầu tư sẽ đi kèm các điều kiện chặt chẽ về năng lực tài chính. Cụ thể, nhà đầu tư phải có vốn chủ sở hữu tối thiểu 20% tổng mức đầu tư đối với dự án dưới 20ha và 15% nếu dự án lớn hơn 20ha. Đồng thời, doanh nghiệp phải đáp ứng các tiêu chí về tỷ lệ dư nợ tín dụng và trái phiếu doanh nghiệp trên vốn chủ sở hữu. Trường hợp có nhiều nhà đầu tư cùng đăng ký, việc lựa chọn sẽ ưu tiên đơn vị có kinh nghiệm làm nhà ở xã hội, năng lực tài chính tốt và phương án triển khai khả thi.
Bên cạnh đó, Nghị quyết 201 còn mở rộng nhiều cơ chế ưu đãi để rút ngắn thời gian và thủ tục cho doanh nghiệp tham gia làm nhà ở xã hội. Các dự án sẽ được miễn lập, thẩm định và phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, tiết kiệm thêm 65 ngày.
Việc chỉ định thầu rút gọn được áp dụng cho các gói xây dựng, thay vì phải tổ chức đấu thầu rộng rãi. Những dự án sử dụng thiết kế mẫu hoặc thiết kế điển hình cũng sẽ được miễn giấy phép xây dựng. Đặc biệt, chủ đầu tư được tự phê duyệt giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội mà không cần Sở Xây dựng thẩm định như hiện nay. Sau khi hoàn thành bàn giao, họ sẽ thực hiện kiểm toán, quyết toán và gửi hồ sơ để cơ quan chức năng kiểm tra.
Bộ Xây dựng đánh giá, nếu áp dụng đầy đủ cơ chế này, thời gian chuẩn bị đầu tư có thể rút ngắn khoảng 200 ngày, tương đương 70% so với quy trình hiện tại. Đây được xem là cú hích lớn trong việc thu hút doanh nghiệp tham gia thị trường nhà ở xã hội, nhất là trong bối cảnh cả nước đang đặt mục tiêu hoàn thành ít nhất một triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030 theo đề án của Chính phủ.
